پایگاه تخصصی زنبور عسل ایران زنبور.نت
بیدمشک درختچهای است زینتی که گاهی به صورت درخت به ارتفاع ۸ متر نیز میرسد.
این درختچه دارای برگهای به رنگ سبز تیره با سطح زیرین کرکدار و روشن است. برگهای درختان ماده معمولا بیضوی و پهن تر از برگهای درختان نر است.
نامهای دیگر بیدمشک عبارتند از: مشبد، سوکوت، پیشی پیشی، دافشفشه، گربه بید، بهرامج، شاه بید، بید طبری، خلافبان، وشع، خلاف بلخی
در ایران محل خودرویش عمده درخت بیدمشک در جنگلهای جلگهای شمال از دره چهل چای مینودشت در شرق گرگان تا دره تالار و نیز در هزار، نور و کجور، رامسر، منجیل، آستارا تا اردبیل، ارسباران، مناطق استپی و نیمه خشک اصفهان، کرمان، شیراز، دامنههای کوههای البرز، توچال و هزاربند است و در اغلب کشورهای مناطق معتدله نیم کره شمالی انتشار دارد.
اطلاعات زنبورداری بیدمشک
گلهای بیدمشک دارای ۲ تا ۳ پرچم است. گلهای بیدمشک اهمیت زیادی برای زنبورداری دارد زیرا در اواخر اسفند در حالی که هنوز هیچ گیاهی به گل نشسته است و ذخایر طبیعی شهد و گرده زنبورها رو به اتمام است و زنبورها شدیدا به غذا به خصوص گرده طبیعی نیاز دارند باز میشوند( البته بعضی اوقات بادام زودتر گل میدهد) و شهد و گرده فراوانی را در اختیار زنبوران عسل میگذارد. به همین علت زنبورداران با تجربه در محل زنبورستان دائمی خود به تعداد لازم درخت بیدمشک میکارند.
حدود ۲-۳ هفته گل دارد و همچنین نیاز نسبتا زیادی به آب دارد. یه سری درختهایی در طبیعت وجود دارد که ظاهرا شبیه به بیدمشک هستند مثل جودون (اسم محلی البرز مرکزی) و یکسری هم از نظر شهد شبیه به بیدمشک میمانند مثل زردِ بید، البته زنبور نسبت به بیدمشک کمتر روی آنها کار میکند.
گرده بیدمشک به رنگ زرد لیمویی است و حدود ۴ درصد ازت و درصد پروتئین دارد مواد پروتئینی گرده گل بیدمشک۲۲-۱۵ و احتمال دارد تا ۵۱ درصد هم میرسد.
این موضوع باعث ارجحیت گرده گل بیدمشک بر گرده خیلی از گلها میگردد و از لحظ تغذیهای کمک بسیار خوبی به تقویت جمعیت کندوها در اوایل بهار محسوب میشود.
ارزش غذایی گرده گلهای مختلف برای زنبورها یکسان نیست بهترین گرده متعلق به گل بیدمشک است و بدترینش از درختهای برگ سوزنی مثل درخت سرو، کاج و غیره گرفته میشود.
بخصوص آن که گرده گل بیدمشک بسیار غنی از مواد غذائی لازم برای زنبورها میباشد، به همین دلیل چیدن شاخههای درت بیدمشک در کشورهای اروپائی قدغن است.
به این ترتیب در روزهای مساعد اسفندماه و یا در اوایل بهار با باز شدن اولین گلهای طبیعت جمعیت زیادی از رنبورهای کارگر این کندوها برای جمعآوری شهد گلها به پرواز در میآیند و حجم قابل توجهی از شهد و گرده بیدمشک را به کندوها میآورند و ملکه زنبور عسل به شدت تخمگذاری میکند و نتیجه این خواهد شد که در اوایل بهار که تحت شرایط معمولی، کلنیهای زنبور عسل مشغول ازدیاد شمار جمعیت خود هستند، از چنین کندوهایی امکان برداشت اولین محصول عسل به وجود میآید.
تاریخ گلدهی این گیاه اواخر اسفند تا اواسط اردیبهشت ماه است. برای کاشت این درخت، کافیست که شاخههای حاصل از هرس درختان بیدمشک را عاری از برگ کرده و با ایجاد یک برش کامل اریب به قاعده شاخه آن را تیز کرده و همان طرف را در زمین مرطوب فرو کرد.
قدرت روش جوانههای مستقر روی شاخههای فرو کرده در زمین به قدری زیاد است که در صورت وجود رطوبت کافی در خاک به ندرت ممکن است چینی شاخههایی نگیرد و خشک شوند.
بنابراین بهترین اقدام زنبوردار این است که در اطراف و داخل زنبورستان تا حد امکان بیدمشک بکارد تا علاوه بر استفاده زنبوران از شهد و گرده زودهنگام این گیاه بتواند از درختان بیدمشک به عنوان حصار دور زنبورستان و بادشکن هم استفاده کنند.
