گرده افشانی گیاهان در گلخانه و قفس

در مطالعات اصلاح نباتات و گاهی به منظور پرورش بعضی از گیاهان در گلخانه لازم است از عمل گرده افشانی زنبورعسل بهره گرفت.

بدین منظور می‌توان کندوهای زنبورعسل را به داخل گلخانه منتقل نمود‌. تعداد کندوهای مورد نیاز بستگی به اندازه گلخانه‌، تراکم گلها و جمعیت کندوها دارد‌. باید توجه داشت که در گلخانه چون منطقه پرواز زنبورها مجدود بوده و فعالیت آنها در فضای بسته انجام می‌شود‌، تا حدودی در رفتار زنبورها اختلال مشاهده خواهد شد.

 اغلب زنبورها روی شیشه‌ها و خصوصاً در محلهائی که نور بیشتری دارد متمرکز شده و برای خارج شدن از گلخانه تلاش می‌نمایند. این گونه زنبورها معمولاً زنبورهائی هستند که فعالیتهای چرای در مزارع را انجام می‌دهند. ولی زنبورهای جوانتر که تازه به سن فعالیت چرای در مزارع رسیده اند روی گلهای موجود در گلخانه فعالیت می‌نمایند.

با توجه به این مطلب می‌توان کندوهای زنبورعسل را در وسط روز که اکثر زنبورهای مسن چراکننده در خارج از کندو هستند به داخل گلخانه منتقل نمود. برای محافظت زنبورها در داخل گلخانه و خصوصاً نگهداری آنها برای مدت طولانی باید ضمن فراهم نمودن شرایط محیطی مناسب مثل درجه حرارت‌، رطوبت و نور کافی برای طول روز‌، آب‌، شربت قند‌، گرده گل و یا خمیر غذای کمکی در نظر گرفت.

در صورتی که به علت حفظ شرایط گلخانه جهت نگهداری گلهای بخصوصی نتوان شرایط مناسب لازم برای فعالیت زنبورها را فراهم نمود، بدیهی است زنبورها به تدریج مرده و جمعیت کلنی کاهش خواهد یافت. در این صورت باید کلنی‌های ضعیف شده را از گلخانه خارج نموده و به جای آنها کلنی‌های قوی مستقر نمود. برای استفاده از زنبورعسل جهت گرده افشانی در داخل قفس های مخصوص مطالعات اصلاح نباتات‌، می‌توان متناسب با اندازه قفس‌ها، کندوهائی با جمعیت‌های متناسب را انتخاب و به داخل قفس منتقل نمود.

در این مورد هم به واسطه محدود بودن منطقه فعالیت زنبورها اختلالات اساسی در رفتار آنها به وجود خواهد آمد. بیشتر زنبورها در روی سطح توری قفس‌ها متمرکز شده و به واسطه فعالیت زیاد برای خارج شدن از قفس بعد از مدتی بی‌حال شده و به زودی خواهند مرد. ولی زنبورهای جوانتر روی گلها فعالیت بیشتری از خود نشان خواهند داد‌. فراهمنمودن آب تمیز در زیر قفس جهت ادامه حیات و فعالیت بیشتر زنبورها بسیار اساسی است.