گسترش بیماری کنه آکارین

گسترش بیماری ارتباط مستقیم به وضعیت کلنی و وضعیت بیولوژیکی خوشه زمستانی دارد. شرایط مناسب آب و هوایی نقش مهمی در انتقال انگل از زنبوری به زنبور دیگر ایفاء میکند. آلودگی توسط کنه ماده که بارور است صورت می پذیرد.

نحوه آلودگی بدین صورت است که کنه روی سینه زنبور میزبان منتظر می ماند و حالت کمین به خود می گیرد، روی پاهای عقبی با کمک موهای بلندی که دارد می ایستد، زمانی که با زنبور دیگری تماس برقرار میشود، روی آن زنبور می جهد.

فقط زنبوران جوان یک تا پنج روزه هدف می باشند. در واقع، برای ورود به مجرا در زنبوران مسن موهایی وجود دارد که مانع ورود انگل میشود.

احتمال دیگر ، ممانعت بالها و باز و بسته شدن طبیعی و مداوم منافذ تنفسی میباشد. این دو پدیده منجر به بروز مقاومت  از روز ششم به بعد میشود.

با توجه به وضعیت زنبورستان و موقعیت جغرافیایی، توسعه  آلودگی کنه توسط عوامل مختلف صورت می پذیرد:

• ورود بچه کندو همراه زنبوران صحرا رو به کلنی مجاور
• ورود زنبوران نر که بطور مدام از کندویی به کندوی دیگر میروند.
• دخالت زنبورداران، با ادغام کندوها، جابجایی، گرفتن بچه کندو های وحشی.
• ورود زنبوران خزنده به کلنی های دیگر.
• زنبوران مرده اهمیت کمی دارند چون انگل هایی که در داخل آنها میمانند، بسرعت تلف میشوند.

بیماریزایی:

کنه بعد از ورود از طریق روزنه تنفسی زنبور، در داخل مجاری شروع به زندگی و تولید مثل می نماید. گاهی در کیسه های هوایی سر، سینه و شکم زنبور عسل نیز، دیده می‌شود. با ورود به مجاری مذکور جهت تغذیه، جدار مجاری را سوراخ نموده و همولنف زنبور را میمکد. این عمل باعث جذب میکروب ها و سایر عوامل میکروسکوپی آلوده کننده، می‌شود.

زاد و ولد در این مجاری،  التهاب مجاری ناشی از سوراخ شدن آن جهت مکش همولنف، تجمع مواد دفعی حاصله از تغذیه و هجوم سایر عوامل آلوده‌کننده میکروسکوپی، منجر به انسداد این مجاری می‌شود.

زنبور در هنگام پرواز دچار نقص در تامین اکسیژن شده، سوخت و ساز حشره دچار اختلال گردیده، حرارت لازم بدن تامین نمی‌شود. در نتیجه زنبورانی که کندو را ترک میکنند، نمی‌توانند به کندو برگردند و خارج از کندو تلف می‌شوند.

در یک آزمایش، گروهی از زنبوران که از اولین پرواز بهاری بازگشته، با زنبورانی که در بین راه مانده بودند، از نظر آلودگی به آکاراپیس مقایسه شدند. روشن گردید، که گروه دوم آلودگی بیشتری داشتند.

بیماریزایی آکاراپیس بر روی زنبور به چند طریق است:

• انگلی

آکاراپیس با سوراخ کردن مجرای تنفسی از همولنف تغذیه می‌کند. با این عمل قدرت انگل افزایش یافته ولی از نظر بیماریزایی اهمیت کمی دارد.

• ناقل اجرام

در هنگام گزش انگل می‌تواند اجرامی را که باعث تضعیف میزبان شود تلقیح نماید.

• ایجاد ضایعه در مجرای تنفسی

مهمتر از بقیه جنبه هاست. این عمل باعث انسداد مجرا می‌شود. چند پدیده در اینجا حادث می‌شود:

زمانیکه تخم‌ها گذاشته می‌شود، با یک ماده مخصوص بهم چسبیده هستند، تا با جریان هوای تنفسی داخل مجرا، جابجا نشوند. این مجموعه ابتدا رنگ روشن دارد و به مرور زمان قهوه ای تیره می‌شود و شش تا هفت تخم را محافظت می‌کند. این ماده در هنگام تولد لارو، نقش ماده غذایی را ایفاء می نماید.

بعد از تغذیه انگل، در محل ضایعه از دیواره مجرا، همولنف جاری شده، موجب تحریک مجرا در محل گزش می‌شود. همولنف بتدریج روی دیواره خشک شده و موجب تشکیل پلاک در مجرای تنفسی می‌شود.

در تشکیل پلاک در مجرای تنفسی زنبور تعداد انگل (در مراحل مختلف لارو، بالغ) میزان مواد حاصله از پوست اندازی، مواد دفعی و اجساد انگل های تلف شده نقش دارند. در نسل سوم و چهارم، انگل با تشکیل پلاک منجر به انسداد تدریجی مجرای تنفسی و در نتیجه ایجاد اشکال بیشتر و بیشتر در تنفس زنبور می‌شود.