برای مبارزه موثر با کنه واروا بهتر است این کار در منطقهای گسترده و بین زنبورستان های مختلف و به طور همزمان صورت گیرد.
بهترین زمان مبارزه اوایل پاییز پس از برداشت عسل از کندوهاست. زیرا در این زمان تخمریزی در حداقل است و نوزادان زیادی نیز در کندو یافت نمیشود. کنه واروا وقتی می تواند در کندو تکثیر و تولیدمثل کند که در کندو لارو وجود داشته باشد.
بهترین زمان مبارزه با استفاده از سموم شیمیایی درهنگام غروب یا صبح زود میباشد یعنی زمانیکه تمام زنبورها داخل کندو میباشند. داروی کنهکشی که انتخاب و خریداری میگردد باید ضمن اینکه به زنبوران صدمه نمیزند قادرباشد بیشترین تعداد کنه را نابود کند وبقایای سمی از خود به جای نگذارد. داروهای تدخینی که به صورت گاز یا دود در میآید از این نظر موثرتر و کم ضررترند زیرا در زمان کوتاهی در کندو و روی کنه ها اثر گذاشته و سپس اثر آنها از بین میرود.
قبل از شروع مبارزه حتما باید عسل مازاد برمصرف زنبورها را برداشت تا مبارزه شیمیایی اثری بر محصول عسل نگذارد.
در زیر برخی از مواد یا داروها شرح داده می شود:
فولبکس:
این دارو به صورت پودر و نوارهای دودزا به مقدار ۳-۲ نوار در هر کلنی مصرف می شود. مصرف نوارها ۲ تا ۳ بار به فاصله ۷ تا ۱۰ روز توصیه می شود. در بهار مبارزه در چهار نوبت و به فاصله ۲ تا ۳ روز انجام می شود. برای بچه کندوها و کندوهای ضعیف نصف نوار و برای کندوهای ۷ تا ۹ قاب یک نوار و برای کندوهای قوی تر سه نوار در هر نوبت لازم است.
نوار را باید به یک قاب خالی با سیم آویزان کرد و با یک چراغ الکلی روشن کرد. پس از بستن درب کندو، تمام سوراخها و درزهای کندو را باید گرفت تا دود حاصله هدر نرود. پس از یک ساعت درب کندو را باز میکنیم و صبح روز بعد کف کندو را تمیز میکنیم.
پریزین:
این دارو به شکل مایع است، کنهکشی است سیستمیکی که به صورت امولوسیون وارد بازرا شده است. امولوسیون پریزین را به سه نسبت یک به پنجاه در آب حل نموده و ۵۰ سانتی متر مکعب از محلول رقیق شده جهت یک کندو مورد استفاده قرار میگیرد. برای گرفتن نتیجه بهتر از مصرف پریزین باید تمام لاروها را از کندو خارج کرده و در دو نوبت به فاصله ۴ روز در روی توده زنبورعسل در داخل کندو پاشیده میشود.
آپیتول:
کنه کشی است سیستمیکی که به صورت پودر به بازار عرضه شده است.
آپیتول را به دو روش برای کنترل کنه واروا به کار میبرند، یکی از طریق خوراندن شربت به زنبوران است که بستههای ۱۰ گرمی آپیتول را در ۳ قاشق غذاخوری آب ولرم حل کرده و با ۵/۲ لیتر شربت مخلوط میکنند. این شربت را به مقدار ۵/. تا ۱ لیتر (بسته به اندازه کلنی) به زنبوران کندو میخورانند.
روش دیگر پاشیدن روی زنبوران کندو است. برای این کار ۱۵۰ گرم شکر را در نیم لیتر آب ولرم حل کرده و سپس بسته ۱۰ گرمی آپیتول را در آن حل میکنند. از محلول تهیه شده ۵۰- ۱۰۰ میلیلیتر (بسته به اندازه کلنی) به طور یکنواخت در بین شانها و روی زنبورهای کندو میباشند. یک هفته بعد همین عملیات را تکرار میکنیم.
بایوارول:
این ماده از طریق تماس باعث مرگ کنهها میشود. این دارو به صورت نوار جهت کاربرد در کندو به بازار عرضه میشود برای هر کلنی متوسط (۱۰ قاب جمعیت) چار نوار در یک نوبت توصیه شده است. نوارها را باید به مدت ۴ تا ۸ هفته بین قابهای کندو آویزان نمود و سپس از کندو خارج و معدوم نمود.
آپیستان:
آپیستان نیز از طریق تماس باعث رگ کنه ها می شود. این دارو را به صورت نوارهای پلاستیکی که با ماده موثر فلووالینات آغشته کرده اند. به بازار عرضه نمودند. معمولا برای کنترل کنه واروا دو نوار آپیستان در یک کندوی متوسط بین قاب های ۳و۴ – ۷و ۸ قرار می دهند و پس از ۶ تا ۸ هفته آنها را از کندو خارج کرده و معدوم می نمایند.
اسید فرمیک:
اسیدفرمیک را درداخل کندو قرار می دهند تا تدریجا تدخین شده و باعث مرگ کنهها شود برای یک کلنی متوسط مجموعا ۸۰ تا ۱۲۰ میلیلیتر اسید فرمیک ۶۵ درصد مصرف میشود.
بدین منظور ۲۰ تا ۳۰ میلیلیتر اسید فرمیک ۶۵ درصد را در یک ظرف، بطری شیشهای یا پلاستیکی ریخته و در مدخل آن یک گلوله پنبه قرار میدهند یا با یک لایه پارچه تنظیف میبندند. و در کف کندو قرار میدهند تا تدریجا تدخین شود این کار را ۴ مرتبه و به فاصله ۴ روز تکرار میکنند.
یکی از مزیتهای اسید فرمیک این است که بخار آن میتواند به داخل سلولهای دربسته نوزادان نفوذ کند و باعث مرگ کنهها شود. اسید فرمیک را باید در روزهای مناسب که هوا آفتابی و دمای آن بیش از ۱۵ درجه سانتیگراد است استفاده نمود.
درخصوص استفاده از سموم باید توجه داشت که دارو روی کلنیهای زنبورعسل به گونهای باید به کار رود که این مواد به داخل عسل راه پیدا نکند چون باقی مانده آنها در عسل برای مصرف کننده خطرناک است. لذا بهترین زمان مصرف آنها در اواخر تابستان و اوایل پائیز است یعنی وقتی که عسل مازاد کلنیها برداشت شد و برای زمستانگذرانی آماده میشود.