بررسی پراکنش آفات و شکارچیان زنبور عسل

شناسایی و پراکنش دشمنان طبیعی زنبور عسل در ۸ شهرستان و سه اقلیم استان فارس شامل مدیترانه‌ای (آباده، سپیدان و شیراز)، نیمه صحرایی گرم (کازرون، فیروزآباد، نورآباد و داراب) و کوهستانی سرد (اقلید) مورد مطالعه قرار گرفت.

کمتر از ۱ درصد کندوهای استان شامل ۵۸۵ کندو برای نمونه‌برداری زنبوران بالغ و ۵۳۷ کندو برای نمونه برداری حجرات لاروی و نوزادان بطور تصادفی و به تناسب تعداد کل کندوی هر شهرستان انتخاب شدند.

برای جداسازی و شناسایی انگلها، ۵۰ عدد زنبور زنده از هر کلنی به طور تصادفی انتخاب و در شیشه حاوی اتانول ۷۵ درصد ریخته و به آزمایشگاه منتقل شد.

برای بررسی حجرات لاروی و نوزادان نمونه‌های ۵×۵ سانتیمتری از شان با کارد بریده و تا زمان بررسی در فریزر نگهداری شد. به وسیله پرسشنامه، اطلاعاتی در‌باره زنبورستان و سابقه وجود آفات و شکارچیان جمع‌آوری گردید. کنه واروآ (Varroa destructor)، زنبورهای خرمایی (.Vespa spp)، زنبورهای ژاکت زرد (.Vespula spp) و مرغهای زنبورخوار (.Merops spp.) در تمام اقلیمها مشاهده شدند. کنه تراشه‌ای (Acarapis woodi) و مگس برولا (.Braula spp) در هیچیک از اقلیمها مشاهده نشد.

سوسکهای ملوئیده (.Meloe spp) در اقلیمهای مدیترانه‌ای و کوهستانی سرد مشاهده گردید. پروانه بزرگ مومخوار (Galleria mellonella) نیز تنها در اقلیم نیمه صحرایی گرم و مدیترانه‌ای وجود داشت. در اقلیمهای مدیترانه‌ای و کوهستانی سرد، مارمولک نیز به عنوان شکارچی زنبور عسل گزارش شد. درصد آلودگی کلنی، زنبوران بالغ و حجرات زنبور عسل در فصل زمستان، و درصد آلودگی کلنی و حجرات در فصل بهار به کنه واروآ بین اقلیمهای مختلف معنی دار نبود ولی درصد آلودگی زنبوران بالغ در فصل بهار در مناطق کوهستانی سرد به طور معنیداری بیشتر از سایر مناطق بود.