زمانیکه بیماری نوزما مشاهده گردید، یا هنگامیکه علایم بیماری با وجودیکه اسپورها در روده میانی بصورت خفته وجود دارند رویت شد، درمان دارویی ضرورت دارد.
داروی رایج، فوماژیلین است که در بازار وجود دارد. این دارو یک آنتی بیوتیک اختصاصی نوزما آپیس است که ضد فرم فعال و آمیبی آن (بدون هاگ) است و آن را از بین میبرد و هیچ اثری بر حالت اسپوری یا هاگدار نوزما ندارد. لذا فوماژیلین به آسانی گسترش و توسعه نوزما را متوقف مینماید. برای مبارزه با هاگ لازم است کندو و وسایل را ضد عفونی نمود.
نحوه مصرف دارو :
لازم است به هر کلنی حدود چهار لیتر از شربت غلیظ، (دو قسمت شکر، یک قسمت آب) ، (حاوی ۷۵ تا ۱۰۰میلی گرم فوماژیلین، ۲۵ میلیگرم از ماده موثره در هر کلنی در هفته، برای مدت ۴ هفته)، خورانده شود. شربت در جایی گذاشته شود که، آخرین نوزادان متولد شده بتوانند از اولین غذای زمستانی استفاده کنند. این روش از ایجاد آلودگی در خوشه زمستانی پیشگیری میکند.
پودر فوماژیلین با آب ولرم (حداکثر ۳۰ درجه سانتیگراد) رقیق و سپس با شربت ترکیب شود. لازم است کلنیهای آلوده در پاییز درمان شوند. فقط کلنیهایی تحت درمان قرار میگیرند که به حد کافی قوی باشند. کلنیهای ضعیف باید حذف شوند و لوازم مربوط به آنها ضدعفونی گردند.
دوره درمان
زمانیکه علایم بیماری در یک کلنی مشاهده شد درمان انجام میشود. تمام کندوهای یک زنبورستان مورد درمان قرار میگیرند حتی اگر یک کلنی مبتلا باشد. درمان باید در ساعات فعالیت کندو اجراء شود.
لازم است علاوه بر درمان، روش های پیشگیری که قبلاً توضیح داده شد، اجراء شوند. برخی از زنبورداران از اسید استیک برای پیشگیری از نوزما استفاده مینمایند. تاکنون هیچگونه تجربه علمی این روش درمانی را توصیه نکرده است.
نحوه ضد عفونی کردن کندو :
در کلنیهای آلوده، اغلب شانها آلوده میشوند. بدین منظور میتوان، شانهای آلوده را در یک یا چند کندوی خالی گذاشت و چند قطره (۳-۴ قطره) اسید استیک را داخل یک ظرف در بالای شانها قرار داد و بعد از بستن درب کندو، اسید استیک بتدریج تبخیر میشود.
ضدعفونی کردن کندوها و قابها با محلول فوق بطور مستقیم یا با اسپری یا اسفنج نیز توصیه شده است. بخار محلول اسید استیک با غلظت حداقل ۶۰%، اسپور نوزما را غیر فعال می سازد و در عرض چند ساعت یا در عرض چند دقیقه (در غلظتهای بالا) اسپورها را میکشد.
اسپورها در حرارت حداقل ۶۰ درجه، در عرض ۱۵ دقیقه، و در حرارت ۴۹ درجه، در عرض ۲۴ ساعت کشته میشوند. در صورت ضدعفونی کردن شانها، همه شانها حداقل باید دو هفته قبل از استفاده در کندو، در معرض هوا قرار گیرند.
برای کنترل مطلوب نوزما در زنبورستانهای آلوده، لازم است، عفونت اولیه و محدود را در کندوها در اواخر پاییز یا در اوایل زمستان، وقتی پرورش طبیعی نوزادان به حداقل میرسد از بین برد.
منبع
منبع
- زنبورعسل و پرورش آن (شهرستانی، نعمت الله)