بیماری معمولاً در اسفند و فروردین ظاهر و در اردیبهشت و خرداد فروکش مینماید. در سطح کلنی، بیماری به شیوههای مختلف گسترش مییابد، اما همیشه عامل بیماری با واسطه اسپورها همراه غذا، وارد روده میانی میشود.
آلودگی سلولهای پوششی از بخش خلفی معده شروع و به سوی جلو به پیش میرود، در اینجا شرایط خروج لوله قطبی از اسپور فراهم است و تماس اسپور با غشاء سلول ایدهآل است.
زمانیکه با انهدام سلولهای پوششی روده، اسپورها آزاد میشوند، مستقیماً دیگر سلولها آلوده میشوند. در اوج آلودگی، میتوانند از سلولی به سلول دیگر از طریق عبور از غشاء سیتوپلاسمی مهاجرت نموده و سلولهای دیگر را آلوده میکند.
انتقال اسپورها از زنبوری به زنبور دیگری با تماس مستقیم با واسطه قطعات دهانی در هنگام تبادل غذا و همچنین از طریق مدفوع صورت میگیرد. زنبوران مریض، مبتلا به اسهال شده و مدفوع را داخل کندو و روی سایر زنبوران دفع میکنند. زنبوران نر بوسیله کارگرانی که آنها را تغذیه میکنند آلوده میشوند چون این کارگران در همان زمان نظافتگر نیز میباشند.
در شرایط آبوهوایی نامناسب محدودیت فعالیت کلنی اهمیت بسزا دارد. اگر زنبوران نتوانند پرواز تخلیه مدفوع را انجام دهد آلودگی افزایش پیدا خواهد کرد. عدم فعالیت کلنی از بین رفتن زنبوران پیر را متوقف نموده و آلودگی بیشتر میشود.
حشرات انگل (شپش زنبور و پروانه مومخوار) آلودگی را گسترش میدهند. بیماری از یک کندو به کندوی دیگر توسط زنبوران نر ، بچه گیری یا با تعویض قابها توسط زنبورداران، انتشار مییابد. هاگدار شدن انگل و مقاومت به شرایط محیطی، امکان آلودگی را بعد از تلف شدن کلنی برای مدت طولانی فراهم مینماید. وسایل آلوده نیز منجر به انتقال آلودگی گردیده و ضروری است که ضدعفونی شوند.
پیش بینی بیماری:
اثر کشندگی بیماری نوزما متفاوت است خیلی از کلنیها بدون مشکلی با نوزما به سر میبرند بدون اینکه هیچ علامتی را نشان دهند، این حالت در نوزمای مزمن قابل مشاهده است. نوزما بصورت واگیر در برخی مناطق بروز می نماید. این فرم نوزما انتقال از فرم خفته یا مزمن به فرم حاد است که بسرعت رخ میدهد. نوزما آپیس یک عامل فرصتطلب است که برای تکثیر از برخی شرایط بهره میگیرد. محققان مختلف اهمیت یک پاییز نامناسب را در گسترش واگیری در ابتدای سال بعد نشان دادهاند. تلفات زمستانه یا بهاره نیز با اهمیت میباشند.
منبع
منبع
- دکتر محمد فرسی