واژههای مکمل و جانشین گرده متفاوت از هم بوده و تفاوتهای اساسی با هم دارند. یک مکمل گرده یعنی اینکه گرده در طبیعت وجود دارد ولی کمیت یا کیفیت آن پایین است.
ولی جانشین گرده یعنی اینکه هیچ گردهای در طبیعت وجود ندارد . یک غذای جانشین کامل گرده برای تغذیه زنبوران باید تدارک دیده شود تا زنبوران به پرورش لارو بپردازند. بعضیها عقیده دارند که جانشین گرده یعنی اینکه در فرمول غذایی هیچ گردهای افزوده نشود. ولی باید یادآور شد که بدون وجود حداقل مقدار کمی گرده در فرمولهای مورد استفاده امکان پرورش لارو و ادامه آن وجود نخواهد داشت. جانشین یا مکملهای گرده را میتوان به صورت پودر خشک در ظروفی در بیرون از کندو قرار داد تا توسط زنبوران چراگر جمعآوری شوند (برای کندوهای ضعیف در داخل کندو قرار دهید). در این روش نوزما کاهش مییابد. این روش ساده و قابل اجراست و همچنین در این روش بر عکس کیک و شربت گرده که هیچ ذخیرهسازی از آن نمیشود در این روش باعث ذخیرهسازی مواد پروتئینی در کندو میشود.
متداولترین فرمول پودر خشک برای تغذیه زنبور عسل به شرح زیر میباشد:
- سه قسمت آرد سویا
- یک قسمت مخمر آبجو
- یک قسمت شیر خشک
- یک قاشق چایخوری ویتامین C (فرض اینکه هر قسمت یک کیلوگرم باشد)
- سویا باید حتما کنجاله باشد و برای از بین بردن موادی که مانع هضم میشود باید حرارت داد (در حرارت دادن بسیار دقت شود که بیش از اندازه حرارت داده نشود که مواد مغذی آن از بین رود یا حتی باعث ایجاد مواد مضر شود و همچنین بسیار خوب پودر شود و تقریباً چیزی شبیه غبار شود. (از الک ۱۰۰ عبور کند)
- مخمر آبجو حتما باید به صورت غیر فعال باشد
- شیر خشک کم چربی، بی (یا کم) لاکتوز (لاکتوز جز قندهای سمی برای زنبور است)
- ویتامین ث تأثیر بسزایی در جذب زنبور و افزایش تخم ریزی ملکه دارد.
- هنگام تغذیه زنبور با پودر خشک حتماً آب در نزدیکی زنبورستان موجود باشد.
- هر چه قدر که برایتان مقدور است به فرمول بالا گرده گل اضافه کنید