پایگاه تخصصی زنبور عسل ایران زنبور.نت
نتایج تحقیقی که پژوهشگران فرانسوی انجام دادهاند نشان میدهد استفاده از آفت کشها و مواد شیمیایی در مزارع کشاورزی و باغات، یکی از عوامل اصلی از بین رفتن زنبورهای عسل و کاهش تولید عسل است.
به گزارش شبکه خبری فرانس بیست و چهار، از دهه پنجاه به بعد استفاده از آفت کشها رو به فزونی گذشته است طوری که اکنون استفاده از این مواد، طی نیم قرن، پنجاه برابر شده است.
استفاده از آفتکشها در کشاورزی آنچنان مهم شده است که اگر روزی تصمیم گرفته شود دیگر از آن استفاده نشود بازده کشاورزی به یکباره به نصف کاهش مییابد زیرا تنها با استفاده از آفتکشهاست که میتوان محصولات کشاورزی را دربرابر انواع آفتهای گیاهی و کشاورزی ایمن ساخت. درست است که استفاده از آفت کش ها بازده را در کشاورزی بالا میبرد اما برای حشرات و به ویژه زنبور عسل بسیار مضر است.
تحقیقاتی که در این باره انجام گرفته است نشان میدهد استفاده از مواد شیمیایی در مزارع ، زنبور های عسل را گیج می کند و به همین علت آنها نمیتوانند مسیر بازگشت به کندوهای خود را پیدا کنند.
از همین رو، شماری از زنبور داران حرفه ای در فرانسه ، کندوهای زنبور عسل خود را در نزدیکی شهرها مستقر کردهاند که به علت نبود کشتزار و زمینهای کشاورزی از آفت کشها و مواد شیمیایی برای مبارزه با آفتهای گیاهی استفاده نمیشود. در نتیجه آسیبی هم به زنبورهای عسل وارد نمیشود. این ابتکار به «کندوی شهری» معروف شده است.
«کندوی شهری» بازده شگفت انگیزی نیز دارد. به عنوان مثال، هر «کندوی شهری» یعنی هر کندویی که در نزدیک شهر قرار داده میشود، در سال به طور متوسط بیست و دو کیلو عسل میدهد و این درحالی که هر کندویی که در مزارع و نزدیک زمینهای کشاورزی قرار داده میشود در سال به طور متوسط چهارده کیلو عسل میدهد.
نتایج تحقیق که پژوهشگران فرانسوی در مرکز تحقیقاتی« یی ان آر آ»(INRA) انجام داده اند نشان میدهد آفت کش ها و مواد شیمیایی که در مزارع کشاورزی و باغات مورد استفاده قرار میگیرد تا حدودی عامل اصلی مرگ و میر زنبورهای عسل و کاهش عسل است. پژوهشگران ریزتراشههایی بر قفسه سینه بیش از ششصد و پنجاه زنبور عسل چسباندند و بعد آنها را در مزارع و باغاتی که آفت کش و مواد شیمیایی در آنها به کار رفته بود قرار دادند و با کمال تعجب متوجه شدند زنبورهای عسل یا مسیر بازگشت به کندوی خود را گم میکنند و یا در یافتن راه کندوهایشان با مشکل مواجه میشوند.
پی ئریک اوپینل یکی از محققانی که در این پژوهش شرکت کرده است در این باره می گوید:« ما در این تحقیق به این نتیجه رسیدیم که وقتی زنبورهای عسل در معرض مقدار غیر کشنده ای از آفت کش ها قرار میگیرند گیج میشوند و برخی از آنها دیگر نمیتوانند کندوی خود را پیدا کنند».
وی افزود بیش از سی درصد زنبورهای عسل در چنین حالتی کندوی خود را گم میکنند.
اما به هر حال، کسی نمیتواند اهمیت آفت کشها را در کشاورزی نادیده بگیرد. مضر بودن آفت کش ها برای زنبورهای عسل، فعلا فقط در حد اطلاع رسانی مهم است. زیرا به عنوان مثال، تصور اینکه محصولات کشاورزی در کشوری مانند فرانسه بدون استفاده از آفت کشها برداشت شود غیر ممکن است.
چون استفاده نکردن آنها در مزارع، میزان تولید را پنجاه درصد کاهش خواهد داد. هر چند دولت فرانسه قول داده است که استفاده از آفت کشها را تا سال دو هزار و هجده به نصف کاهش دهد اما تحقق این هدف برای کشوری مانند فرانسه که سومین کشور از نظر استفاده از آفت کش ها در محصولات کشاورزی و باغات در جهان است ، تا حدودی بلندپروازانه به نظر میرسد. همزمان تولید عسل و زنبور عسل در این کشور روند کاهنده خود را طی میکند.
در همین راستا، برخی انجمن های طرفدار محیط زیست ، اندیشه استقرار کندوهای زنبور عسل در شهر و بر پشت بام خانه ها را مطرح کردهاند. در راستای تحقق همین اندیشه است که اکنون سیصد کندوی زنبور عسل در شهر پاریس وجود دارد و این رقم در حال افزایش است.
محافظت از این حشره پرسود از آنجا اهمیت زیادی پیدا می کند که بدانیم تولید یک سوم محصولات غذایی در جهان به گرده افشانی وابسته است.
