تغییر نسل ملکه عاملی در رونق عسل

۱۹۰۰ زنبوردار در گلستان در هزار و ۸۰۰ زنبورستان این استان سالانه حدود ۷۰۰ تن عسل توید و راهی بازار کشور می‌‌کنند.

زنبورداران گلستانی که این مقدار عسل را در بیش از ۸۲ هزار کلنی زنبور عسل به دست می‌‌آورند یازدهمین تولید کنندگان این محصول مهم در کشورند.

از این رو یکی از دغدغه‌های مهم محققان بخش زنبور عسل جهاد کشاورزی گلستان کمک به روند افزایش تولید عسل بوده است.

در این ماه محققان گلستانی موفق شدند نسل ششم که جدیدترین نسل ملکه‌های زنبور عسل است را با موفقیت تولید کنند.

نام این زنبورهای ملکه اف شش است و محققان گلستانی تحقیق برای تولید آنها را از ۲۸ سال پیش آغاز کرده اند.

مدیر بخش زنبور عسل جهاد کشاورزی گلستان می‌‌گوید: آنچه که عامل تحقیق برای تولید نسل جدید ملکه‌های زنبور عسل شد آفتی به نام کنه واروا بود چون تا قبل از سال ۶۴ ملکه‌هایی از کشور استرالیا با نام‌های مید نایت و استرلاین وارد کشور میشد که این آفت را همراه خود می‌‌آوردند.

محمدی می‌‌افزاید: این نوع کنه با تسلط روی زنبورها جلوی پرواز و تولید آنان را می‌‌گرفت و این مشکل موجب شد محققان گلستانی به فکر تغییر نسل ملکه‌ها و تولید ملکه‎ای جدید بیافتند و به عنوان نخستین استان کشور این کار را در گلستان آغاز کنند.

یکی از محققان گلستانی که سالها در کار تغییر نسل زنبورها فعالیت کرده است می‌‌گوید: در سال ۸۵ موفق به تولید ملکه‌های ایرانی با نام اف یک شدیم اما این حشرات نیز باید سیر تکاملی را طی می‌‌کرد.

دکتر عبادی می‌‌افزاید: پس از اف یک، سه نسل دیگر از ملکه‌های زنبور عسل را با نام‌های اف دو، اف سه و اف چهار تولید کردیم اما هنوز امتیازات لازم را برای تکثیر نداشتند اما پارسال موفق شدیم ملکه‌های اف پنج را تولید و تکثیر کنیم.

مسئول بخش زنبور عسل جهاد کشاورزی گلستان می‌‌گوید: خشونت و تنبلی باز هم یکی از ویژگی‌های منفی ملکه‌های تولید شده بود که برای اصلاح آنها باز هم وقت گذاشتیم.

محمدی می‌‌افزاید: امسال موفق شدیم ملکه‌های اف شش را تولید کنیم که این نسل از نظر این دو ویژگی و به خصوص مقاومت برابر کنه واروا بسیار قوی است.

وی می‌‌گوید: ملکه‌های اف ششی که تولید شده اند حتی یک بار هم برای مقاومت برابر کنه واروا دارو مصرف نکرده اند و این یک موفقیت بزرگ برای محققان گلستانی است.

مسئول بخش زنبور عسل جهاد کشاورزی گلستان می‌‌گوید: در این مرحله همچون گذشته روی دیگر صفات منفی زنبورها هم کار کردیم و توانستیم در میزان تولید، مقاومت، زمستان گذرانی، بومی‌‌سازی و بچه دهی موفقیت‌هایی حاصل کنیم.

تازیکه کارشناس زنبور عسل گلستان می‌‌گوید: از هر کندو با زنبورهای اصلاح نشده نزدیک به ۱۰ کیلوگرم عسل به دست می‌‌آید اما وقتی زنبورهای نسل جدید کار تولید را به عهده بگیرند دو و نیم کیلوگرم بیشتر معادل ۱۲ و نیم کیلو عسل تحویل زنبوردار می‌‌دهند.

دکتر قجقی دامپزشک زنبوردار در این باره می‌‌گوید: دیگر خاصیت مهم این زنبورها مقاومت در برابر بیماری‌ها و بی نیاز کردن کندو از داروهای خارجی است.

وی می‌‌افزاید: کندوهای اف شش برای مقاومت مقابل کنه احتیاج به دو نوع دارو به آپیتسان و بای وارول دارند که هر دو از خارج وارد می‌‌شود.

بر اساس اعلام کارشناسان دفتر طیور و زنبور عسل وزارت جهاد کشاورزی برای خرید این نوع داروها برای هر کندو سالانه ۱۰ هزار تومان پول از کشور خارج می‌‌شود که با احتساب ۵ میلیون و ۱۰۰ هزار کندو در کشور سالانه ۵۰ میلیارد تومان پول از کشور خارج می‌‌شود.

فندرسکی زنبوردار نمونه کشور در گلستان می‌‌گوید: آرام بودن این نوع زنبورها دیگر مزیتی است که برای ما بسیار اهمیت دارد.

وی می‌‌افزاید: اگر زنبورها آرام باشند توانایی زنبوردار برای مدیریت کندو بسیار بیشتر می‌‌شود و بهره وری را افزایش می‌‌دهد.

ترکاشوند مدیر کل دفتر طیور و زنبور عسل وزارت جهاد کشاورزی می‌‌گوید: از ۸ استان اصفهان، گیلان، خراسان رضوی، کرمان، اردیبل، آذربایجان غربی، شیراز و گلستان تنها گلستان موفق به بهره برداری و تولید نسل جدید زنبور شده است.

محمدی مدیر بخش زنبور عسل جهاد کشاورزی گلستان می‌‌گوید: این ماه ۲۰۰ ملکه اف شش را در اختیار زنبورداران گلستانی قرار دادیم و در فصل جدید برداشت نتیجه عملی آن را اعلام خواهیم کرد.

هم اکنون در کشور حدود پنج میلیون و یکصد هزار کلنی زنبور عسل وجود دارد که سالانه نزدیک به ۵۰ هزار تن عسل تولید می‌‌کنند. ایران از نظر تولید عسل رتبه هشتم و از نظر تعداد کلنی رتبه چهارم دنیا را دارد.