تخم‌گذاری ملکه زنبور عسل

در فصل بهار مخصوصاً در اواسط خرداد در صورت تکاپوی گل و شکوفه ملکه در حداکثر فعالیت تخم‌گذاری است به طوری که تعداد تخم‌هایی که وی در ۲۴ ساعت می‌گذارد تا ۲۵۰۰ عدد نیز می‌تواند بالغ گردد.

ولی بهتر است این موضوع را هم فوراً تذکر دهیم که چنین فعالیت بزرگی فقط برای چند روزی در سال از عهده ملکه بر می‌آید و به هیچ وجه همیشگی نیست.

برای اینکه اهمیت این فعالیت بهتر و بیشتر درک گردد کافی است که بگوییم که وزن ۲۵۰۰ عدد تخمی را که ملکه در ۲۴ ساعت می‌گذارد از وزن بدن خودش هم زیادتر است.

واضح است که چنین فعالیت بزرگی احتیاج به تغذیه مقوی به وسیله مواد بخصوصی دارد. برای انجام این کار همیشه تعدادی زنبور به نام ملتزمین رکاب یا زنبورهای پرستار، ملکه را محاصره کرده و هر کدام به نوبت با دراز کردن خرطوم به سویش وی را با ژله رویال که از لحاظ مواد غذایی فوق‌العاده قوی است تغذیه می‌کنند. همین ماده در زندگی و رشد اولیه لاروها هم نقش بسیار مهمی را بازی می‌کند.

حال برگردیم دوباره به زندگی تخمی که پس از ۷۲ ساعت تبدیل به لارو سفید رنگ هلالی شکلی شده و در ته سلول قرار دارد. به محض خروج لارو هلالی شکل از تخم، زنبورهای پرستار به کمکش شتافته و یکی پس از دیگری هر یک مقداری ژله شاهانه در کنارش می‌ریزند. به طوری که وی پس از چند دقیقه در داخل این مایع شناور می‌گردد.

ژله رویال از یک جفت غده ی شیری که در سر زنبور جوان کارگر قرار دارد ترشح شده و به وسیله مجرایی به داخل دهانش می‌ریزد. فعالیت و بزرگی و حتی نوع فعالیت این غده‌ها در سنین مختلف زنبور عسل فرق می‌کند.

در اوایل سن پرستاری اندازه این غده‌ها متوسط است و موادی ترشح می‌کنند که فقط صرف تغذیه لاروهای مسن‌تر از سه روز می‌شوند از اواسط سن پرستاری غده‌های مزبور به حداکثر رشدشان می‌رسند و مواد مترشح آنها نیز خیلی غلیظ‌تر می‌شود و تنها از این موقع است که صرف تغذیه ملکه و لاروهایی که تازه از تخم بیرون آمده اند، یعنی لاروهای یک تا سه روزه می‌گردند.

پس از پایان سن پرستاری غده‌های شیری کم کم کوچک می‌شوند به طوری که در سن پرواز زنبورها خیلی کوچک و اصلاً غیر فعال می‌گردند.

لاروها با خوردن مقدار زیادی ژله رویال و گرده گل مرتب بزرگ و بزرگتر شده هر روز حداقل یکبار پوست می‌اندازند به طوری که شش روز پس از خروج از تخم وزنشان ۵۰۰ برابر وزن اولیه می‌گردد. در این زمان از حالت هلالی بیرون آمده و تبدیل به یک لارو دراز شده و بزودی شروع به تنیدن پیله‌ای به دور خود می‌کنند.

در همین موقع هم زنبورهای موم ساز لانه‌اش را با موم بخصوصی که با گرده گل مخلوط است و هوا می‌تواند از سوراخ های فوق العاده ریز آن نفوذ کند می‌پوشاند.

از این زمان به بعد زنبورها دیگر نمی‌توانند به تغذیه ی آنها ادامه دهند و این تغذیه دیگر لازم هم نیست. چون همه حشرات از جمله زنبور عسل وقتی که دور خود را تنیده و به پیله رفتند دیگر تا زمان تولدشان غذا نمی‌خورند.

بدین طریق لارو سر باز تبدیل به لارو سر بسته می‌گردد و بقیه رشدش را در زیر سر پوش انجام می‌دهد. در آنجا وی پس از مدتی تبدیل به شفیره شده کم کم سر و سینه و شکم تشکیل و به دنبالش پاها و بال‌هایش نیز به وجود می‌آید و تبدیل به زنبور کامل می‌گردد.

زنبور کامل بدون کمک سایر زنبورها سر مومی سلول خود را سوراخ کرده و از آن خارج می‌شود. مدت لازم برای تخمی که ملکه گذاشت تا روزی که به صورت یک زنبور کامل از سلولش بیرون رود برای سه نوع زنبور کندو متفاوت است. این مدت برای ملکه  ۱۶ روز، برای کارگر ۲۱ روز و برای زنبور نر ۲۴ روز است.